Đây cũng là dịp để các cơ quan, đơn vị, địa phương cùng nhìn lại công tác bảo tồn, phát huy di sản trong lĩnh vực mình phụ trách - trong đó, công tác lưu trữ giữ một vai trò đặc biệt quan trọng.
Tài liệu lưu trữ là di sản đặc biệt, lưu giữ những chứng cứ xác thực nhất về lịch sử dựng nước và giữ nước, về quá trình phát triển của đất nước qua từng thời kỳ. Mỗi phông tài liệu, mỗi trang giấy, mỗi bức ảnh, mỗi hiện vật được lưu trữ đều mang trong mình giá trị lịch sử, pháp lý và văn hóa to lớn - góp phần hình thành ký ức quốc gia, nuôi dưỡng truyền thống, giáo dục lòng yêu nước và khơi dậy niềm tự hào dân tộc cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
Hưởng ứng Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam năm nay, Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Sơn La đã phát động và triển khai nhiều hoạt động thiết thực, gắn công tác chuyên môn thường xuyên với nhiệm vụ bảo tồn và phát huy giá trị tài liệu lưu trữ.
Tính đến thời điểm hiện tại, Kho Lưu trữ lịch sử tỉnh đang bảo quản 58 phông tài liệu, với 17.591 cặp/hộp tài liệu, tương đương 2.217 mét giá bảo quản. Đây là nguồn tư liệu quý giá, phản ánh toàn diện lịch sử hình thành và phát triển của các cơ quan, đơn vị hành chính Nhà nước trên địa bàn tỉnh Sơn La qua nhiều thời kỳ. Để phát huy hiệu quả giá trị của khối tài liệu này, Trung tâm luôn coi trọng nhiệm vụ phục vụ khai thác, tra cứu tài liệu cho các tổ chức, cá nhân. Trong thời gian qua, Trung tâm đã tiếp nhận và giải quyết hàng chục lượt yêu cầu tra cứu, xác minh, sao y, trích lục tài liệu, đáp ứng kịp thời nhu cầu phục vụ công tác quản lý, học tập, nghiên cứu và các thủ tục hành chính của công dân. Viên chức của Trung tâm thường xuyên hướng dẫn độc giả tra cứu, khai thác tài liệu một cách khoa học, nhanh chóng, chính xác; đồng thời chủ động ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hồ sơ, từng bước xây dựng môi trường tra cứu hiện đại, thuận tiện, thân thiện. Mỗi lượt phục vụ tra cứu thành công không chỉ là kết quả chuyên môn mà còn là sự khẳng định vai trò của công tác lưu trữ trong phục vụ nhân dân và gìn giữ ký ức lịch sử của địa phương.

Viên chức Trung tâm phục vụ độc giả đến tra cứu khai thác tài liệu
Trong những tháng cuối năm, tập thể Trung tâm đang nỗ lực nâng cấp, chỉnh lý phông tài liệu của Sở Nội vụ tỉnh Sơn La, bảo đảm sắp xếp khoa học, hệ thống, tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác, sử dụng tài liệu phục vụ công tác quản lý, nghiên cứu và tra cứu của các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Công việc được triển khai trong điều kiện khối lượng tài liệu lớn, đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác cao, song với tinh thần trách nhiệm, đội ngũ viên chức Trung tâm đã làm việc tăng cường ngoài giờ, tận dụng từng ngày công để đảm bảo tiến độ và chất lượng hồ sơ tài liệu chỉnh lý.

Viên chức Trung tâm thực hiện việc rà soát, nâng cấp phông tài liệu lưu trữ
Song song với đó, Trung tâm đang triển khai thực hiện các quy trình gói thầu số hóa tài liệu lưu trữ lịch sử năm 2025, hướng tới mục tiêu hiện đại hóa công tác lưu trữ, tăng khả năng tra cứu, tiếp cận và phục vụ người dân, cơ quan, tổ chức đến nghiên cứu, khai thác. Việc chuẩn bị nhân lực, thiết bị và quy trình số hóa được thực hiện khẩn trương, bài bản, cho thấy quyết tâm cao của Trung tâm trong việc bắt nhịp với xu hướng chuyển đổi số ngành lưu trữ.

Lãnh đạo cùng viên chức Trung tâm kiểm tra dữ liệu tại máy chủ
trước khi số hóa số hóa tài liệu
Không chỉ dừng lại ở việc thực hiện kế hoạch chuyên môn, mỗi viên chức, người lao động của Trung tâm đều nhận thức sâu sắc rằng: mỗi tập hồ sơ được chỉnh lý, mỗi tài liệu được phục hồi, mỗi dữ liệu được số hóa là một phần ký ức của quê hương được gìn giữ và lan tỏa. Bầu không khí làm việc tại Trung tâm những ngày này vì thế luôn sôi nổi, khẩn trương nhưng cũng đầy tự hào và trách nhiệm.
Những nỗ lực đó thể hiện tinh thần “hưởng ứng Ngày Di sản Văn hóa bằng hành động cụ thể” - không chỉ bằng lời kêu gọi, mà bằng chính công việc hằng ngày của người làm công tác lưu trữ: cần mẫn, tỉ mỉ, âm thầm nhưng đầy ý nghĩa, góp phần gìn giữ, phát huy những giá trị di sản tư liệu - một phần không thể tách rời của di sản văn hóa Việt Nam.
Việc triển khai đồng bộ các nhiệm vụ chuyên môn trong những tháng cuối năm không chỉ góp phần hoàn thành kế hoạch công tác năm 2025, mà còn thể hiện tinh thần chủ động, trách nhiệm, sáng tạo của tập thể lãnh đạo và viên chức Trung tâm trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao. Qua đó, Trung tâm tiếp tục khẳng định vai trò của mình trong sự nghiệp bảo tồn, phát huy giá trị di sản tư liệu - một phần không thể tách rời của di sản văn hóa Việt Nam.
Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, công tác lưu trữ càng cần được nhìn nhận như một lĩnh vực vừa mang tính khoa học, vừa mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Mỗi tài liệu được bảo quản tốt, mỗi dữ liệu được số hóa, mỗi hồ sơ được phục hồi chính là một bước cụ thể trong hành trình giữ gìn ký ức dân tộc, làm giàu thêm kho tàng di sản văn hóa Việt Nam.
Hưởng ứng Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11, tập thể Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Sơn La tiếp tục nêu cao tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, không ngừng đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng chuyên môn, góp phần gìn giữ và lan tỏa giá trị di sản tư liệu - giá trị văn hóa trường tồn của dân tộc Việt Nam.
Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11) được Thủ tướng Chính phủ chọn theo Quyết định số 36/2005/QĐ-TTg, nhằm khơi dậy và tôn vinh truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, phát huy giá trị di sản văn hóa trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước./.
Vũ Thị Hồng Nhung - TTLTLS