
Trong dòng chảy liên tục ấy, Trung tâm Lưu trữ Lịch sử tỉnh Sơn La giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc gìn giữ ký ức lịch sử của địa phương - nơi kết tinh các dấu ấn về quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh qua các thời kỳ lịch sử.
Tài liệu lưu trữ lịch sử - nền tảng cho quản lý và phát triển
Tài liệu lưu trữ lịch sử là sản phẩm tất yếu của hoạt động quản lý nhà nước, phản ánh trung thực, khách quan các quyết sách, chủ trương, chính sách được hình thành và thực thi trong thực tiễn. Đối với tỉnh Sơn La - một địa phương có lịch sử lâu dài, địa bàn rộng, điều kiện tự nhiên và xã hội đặc thù - khối tài liệu lưu trữ lịch sử càng có giá trị to lớn, không chỉ về phương diện lịch sử, mà còn về pháp lý, khoa học và thực tiễn quản lý.
Mỗi hồ sơ, tài liệu được hình thành và lưu giữ chính là một mảnh ghép cấu thành bức tranh toàn diện về quá trình xây dựng chính quyền, phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh, thực hiện các chính sách dân tộc, tôn giáo, an sinh xã hội của tỉnh. Việc bảo quản an toàn và tổ chức khoa học khối tài liệu này chính là bảo vệ tài sản thông tin đặc biệt quan trọng của Nhà nước và Nhân dân, phục vụ trực tiếp cho công tác chỉ đạo, điều hành của các cấp ủy, chính quyền địa phương.
Vai trò nòng cốt của Trung tâm Lưu trữ Lịch sử tỉnh Sơn La
Là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Nội vụ, Trung tâm Lưu trữ Lịch sử tỉnh Sơn La được giao nhiệm vụ thu thập, bảo quản, chỉnh lý và tổ chức khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ lịch sử của tỉnh. Trong bối cảnh thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, kết thúc hoạt động cấp huyện, khối lượng tài liệu cần tiếp nhận, quản lý tập trung ngày càng lớn, vai trò của Trung tâm càng được đặt ra một cách cấp thiết và rõ nét hơn bao giờ hết.
Trung tâm không chỉ là nơi tiếp nhận tài liệu, mà còn là đầu mối chuyên môn bảo đảm tính toàn vẹn, thống nhất, khoa học của Phông lưu trữ lịch sử tỉnh; là đơn vị tham mưu cho Sở Nội vụ và Ủy ban nhân dân tỉnh trong việc ban hành, tổ chức thực hiện các chủ trương, giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả công tác lưu trữ trên địa bàn tỉnh.
Thông qua việc triển khai các đề án chỉnh lý tài liệu nền giấy, chuẩn hóa nghiệp vụ lưu trữ, tăng cường kiểm tra, hướng dẫn các cơ quan, tổ chức trong công tác giao nộp tài liệu, Trung tâm từng bước khắc phục tình trạng tài liệu tồn đọng, phân tán; góp phần xây dựng nền lưu trữ tỉnh Sơn La chuyên nghiệp, thống nhất, hiện đại.
Phát huy giá trị tài liệu - từ kho lưu trữ đến đời sống xã hội
Nếu bảo quản là điều kiện tiên quyết thì phát huy giá trị tài liệu chính là mục tiêu cuối cùng của công tác lưu trữ. Trung tâm Lưu trữ Lịch sử tỉnh Sơn La luôn xác định rõ: tài liệu chỉ thực sự sống khi được khai thác, sử dụng phục vụ cho yêu cầu chính đáng của xã hội.
Trong những năm qua, Trung tâm đã tích cực tổ chức phục vụ khai thác tài liệu cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân; cung cấp thông tin phục vụ công tác giải quyết chế độ, chính sách; hỗ trợ công tác nghiên cứu lịch sử Đảng, lịch sử địa phương; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, giới thiệu tài liệu lưu trữ thông qua các hoạt động trưng bày, bài viết, chuyên đề nhân các sự kiện chính trị, lịch sử quan trọng của tỉnh và đất nước.
Qua đó, tài liệu lưu trữ lịch sử ngày càng khẳng định vai trò là nguồn sử liệu tin cậy, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng, bồi đắp lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
Người làm lưu trữ - giữ lửa cho ký ức lịch sử
Đằng sau những mét tài liệu được bảo quản an toàn, những hồ sơ được chỉnh lý khoa học là sự miệt mài, tận tụy và trách nhiệm của đội ngũ viên chức, người lao động làm công tác lưu trữ. Dù công việc mang tính đặc thù, thầm lặng, đòi hỏi sự kiên trì, tỉ mỉ và kỷ luật cao, nhưng mỗi cán bộ lưu trữ của Trung tâm luôn ý thức sâu sắc rằng: mỗi sai sót nhỏ trong lưu trữ hôm nay có thể để lại hệ quả lớn cho mai sau.
Trong giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ của nền hành chính nhà nước, yêu cầu ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong lĩnh vực lưu trữ ngày càng rõ nét, đội ngũ người làm lưu trữ càng phải không ngừng đổi mới tư duy, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, từng bước thích ứng với mô hình lưu trữ hiện đại, đáp ứng yêu cầu phục vụ ngày càng cao của xã hội.
Hướng tới kỷ niệm 80 năm - khẳng định trách nhiệm và tầm nhìn
Hướng tới Kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống Lưu trữ Việt Nam (03/01/1946 - 03/01/2026), Trung tâm Lưu trữ Lịch sử tỉnh Sơn La không chỉ nhìn lại chặng đường đã qua với niềm tự hào chính đáng, mà còn xác định rõ trách nhiệm của mình trong giai đoạn phát triển mới.
Đó là tiếp tục tham mưu hoàn thiện cơ chế, chính sách về công tác lưu trữ; đẩy mạnh chỉnh lý, số hóa tài liệu lưu trữ lịch sử; nâng cao chất lượng phục vụ khai thác, sử dụng tài liệu; xây dựng đội ngũ viên chức lưu trữ vững chuyên môn, sáng đạo đức, tận tâm phục vụ; từng bước đưa công tác lưu trữ thực sự trở thành trụ cột bảo đảm tính kế thừa, liên tục và minh bạch trong quản lý nhà nước của tỉnh Sơn La.
Kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống Lưu trữ Việt Nam là dấu mốc quan trọng để khẳng định: Lưu trữ không chỉ là lưu giữ quá khứ, mà còn là nền tảng cho hiện tại và tương lai. Trong dòng chảy ấy, Trung tâm Lưu trữ Lịch sử tỉnh Sơn La sẽ tiếp tục phát huy truyền thống, nêu cao trách nhiệm, chung tay cùng toàn ngành gìn giữ an toàn ký ức lịch sử của tỉnh, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp phát triển bền vững của quê hương Sơn La./.
Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Sơn La